Książka Hayden White w Polsce: fakty, krytyka, recepcja przynosi czytelnikowi o wiele więcej niż swoim tytułem zapowiada. Zapowiada zaś przede wszystkim monografizujące ujęcie osobistych, ideowych, po części instytucjonalnych kontaktów oraz oddziaływań jednej z najwybitniejszych i najbardziej wpływowych osobowości naukowych w światowej humanistyce II połowy XX wieku z polskimi uczonymi – zarówno personalnych (co rzadkie), jak intelektualnych (recepcyjno-krytycznych) z polską myślą humanistyczną. A że nie da się wyizolować jednego lokalnego kontekstu z całości oddziaływań myśli uczonego w polu badań humanistycznych, otrzymujemy też – w serii studiów przypadku – próbę monografii całości tego zagadnienia.
Zredagowany przez Ewę Domańską, Edwarda Skibińskiego i Pawła Stróżyka tom to nie apologetyczny pomnik postawiony wielkiemu (meta)historykowi, lecz raczej – by posłużyć się określeniem Foucaulta – „książka-doświadczenie”, która czyni nam bliskim i zrozumiałym doświadczenie i myśl mądrego, nader oryginalnie i samodzielnie myślącego uczonego, mającego na dodatek i tę wiele wartą a niezwykle rzadką zdolność: wytrącania siebie, uczniów, słuchaczy z kolein stereotypowych przeświadczeń. Książka pozwala także uświadomić sobie, że Hayden White to niezbędny i dziś wielki humanista-uczony, który nie wymusza respektu swym pomnikowym autorytetem, ale przyciąga do siebie kolejne pokolenia badaczy, bo jak prawdziwy mistrz pomaga myśleć, i to myśleć samodzielnie.
prof. dr hab. Ryszard Nycz