Autor analizuje twórczość pisarzy, którzy mimo że doświadczyli pobytu w więzieniach i obozach sowieckich, umieli dostrzec w Rosji coś więcej niż tylko opresywne totalitarne państwo. Umiejętność odróżnienia systemu komunistycznego od kultury rosyjskiej jako takiej i od postaw zwykłych obywateli, którzy również byli tego systemu ofiarami i przeciwnikami, dowodzi, że w ocenie Rosji wykraczano czasem poza negatywne uogólnienia.